Borderline Kişilik Bozukluğu
Borderline kişilik bozukluğu konusunu bugün seçme amacım, bozukluğun günlük yaşamımızda arkadaş ilişkileri yakın ilişkilerde ve iş yaşamında çok karşımıza çıkan bir konu olmasıdır. Özellikle, ilişkilerde yaşanan hızlı duygu değişimleri ve ayrılma, ara bozulması benzeri konularda gündeme gelir. “Borderline kişilik bozukluğu olan bir kişi miyim?”, “Birlikte olduğum kişi Borderline Kişilik Bozukluğu mudur?” veya “Borderline Kişilik Bozukluğu olan birini hayatından nasıl çıkarabilirim?” gibi sorular insanların kafasında sorulmakta ve araştırılmaktadır. Bugün kafanızdaki bu sorulara yanıt bulmanız için size yardımcı olmayı hedeflemekteyim.
Borderline Kişilik Bozukluğu Nedir?
Borderline Kişilik Bozukluğu psikolojik bir bozukluktur. Borderline kişilik bozukluğu olduğunda bir kişide kimlik karmaşası, duygusal dengesizlikler, ilişkilerdeki sorun yoğunluğu, kendine zarar verme davranışı ile gözlemlenir. Ergenlik döneminde kişilik bozukluğu tanısı koymasak da yatkınlık olarak değerlendirilir. Borderline özelliği olan kişiler kişilik bozukluğu düzeyinde bunu yaşadıklarında, ilişkide kendi duygu ve düşüncelerini bağ kurduğu kişiyle karıştırma, kötü hissettiğinde bağ kurduğu kişiye yoğun öfke ve ilişkide yoğun problemlere yol açar. Yalnız, çaresiz, terk edilmiş hissettiklerinde öfke, kaygı, yoğun üzüntü ve korku yaşarlar. Çok sık değişen bu duygular ilişkilerde de çalkantılar yaşanmasına neden olur.
Borderline kişilik bozukluğuna sahip kişiler;
- Bağımlı bir kişilik sergilerler,
- Benlik ve kimlik açısından kendileri ve diğerlerini karıştırma eğilimleri olur,
- Duygu ve düşüncelerinde hızlı değişkenlikler ve iki uçlu geçişler olur,
- İlişki halinde oldukları kişiler için yorulma, kafa karışıklığı yaşamasına sebep olurlar,
- İlişkilerde sık sık problem yaşarlar,
- Kendine zarar verme ve dikkat çekme amaçlı intihar düşüncelerine sahip olurlar.
Borderline kişilik bozukluğu psikiyatri uzmanı eşliğinde ilaçlarla destek vermesi gerekmektedir. Borderline kişilik bozukluğu tedavisinde klinik psikologlar eşliğinde yapılan psikoterapi yaklaşımlarının pek çoğu etkili olabilmektedir. Psikoterapi ile tedavi başarılı olduğunda kişinin ve ilişki halinde olduğu muhtemelen aynı veya başka tür kişilik bozukluğu yaşayan yakınlarının hayat kalitesinin artmasına sebep olur.
23 yıla yakın bir süredir uzman psikoterapist olarak gözlemlediğim Borderline kişilik bozukluğu, erken çocukluk döneminde ihmal, istismar veya taciz benzeri travmalara maruz kalmış kişilerde, ağır narsist kişilik bozukluğu olan ebeveynlerle büyümüş olma ile çoğunlukla ilişkilendirilebilir. Şunu ifade edebilirim ki: erken tanı ve teşhis ile klinik psikolog ve psikoterapi uzmanı eşliğinde bireysel psikoterapi, ilaç tedavisi ve aile terapisi yöntemleriyle tedavisi mümkündür. Semptomlar azaltılarak kişi yüksek verimli olacağı hayat alanlarına yönlendirilerek psikolojik ıstırap çekmesi azaltılabilir.
Borderline Kişilik Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?
Borderline kişilik bozukluğunun belirtileri veya semptomları kişiye ve hayatının şartlarına göre değişiklik gösterse de çok belirgin olanları şunlardır;
- Aşırı şüpheci düşünceler ve kimseye tam güvenememek,
- Boşta olma, boşlukta olma hissine sahip olmak,
- Değerler, hedefler, kimlik algısı veya kişilik konusunda belirsizlikler,
- Duygularının hızlı değişmesi ile duygu ve ilişki yönetiminde zorluklar,
- Dürtü kontrolünde zorlanma yaşarlar ve davranışlarında aşırılığa kaçarlar,
- İlişkilerde istikrarsızlık, yalnızlık, terk edilme korkusu ile bağımlılık yaşayarak ilişkiye tutunma davranışı ve bağlanma sorunları yaşarlar,
- İlişkilerindeki kişileri veya onu duygusal olarak ihmal eden kişileri kendine zarar vererek, keserek, intihara kalkışarak veya yeme bozukluklarıyla bedenlerine ve iç organlarına zarar vererek suçluluk hissederek kendine eziyet eder ve de diğerlerine suçluluk hissi vererek ilişkide önemlerini korumaya çalışırlar.
- İyi ve kötüler olarak dünyayı ikiye bölme eğilimleri olur. Kendilerini iyi hissettiren kişiler ve durumları iyi, kötü hissettiren kişi ve durumları veya dünyayı kötü olarak algılarlar,
- Öfke patlamaları ve öfke kontrol sorunları,
- Terk edilme ve terk edileceğine dair korkuları olduğu için aşırı bağımlı ilişkiler kurarlar.
Yukarıdaki belirtilerden birden fazlasını yaşayan birisi için Borderline Kişilik Bozukluğu düşünülebilir. Ancak, teşhis tanı ve tedavi gerektiren durumlar tanı gerektiğinde yukarıda belirtilen uzman psikiyatrist ve klinik psikologlardan destek alınmalıdır. Bu belirtiler her insanda kimi zaman görülebilir ancak Borderline kişilik bozukluğunda stres altında birden fazlası düzeyi artarak yaşanır. Kimi zamanda bu belirtiler hiç belli olmadan üstü örtük halde dururlar. Aşırı stres ve özel bir travma sonrası
Borderline Kişilik Bozukluğu Neden Olur?
Borderline Kişilik Bozukluğu, genetik, nörobiyolojik ve aile ortamı ile büyüme sürecindeki çevre ve ilişkiler kaynaklı faktörlerin birlikte etkileşimden kaynaklandığı literatürde belirtilmektedir.
Uzman Psikoterapist ve Klinik Psikolog İstanbul Ataşehir’de son 10 yıldır, Türkiye ve Dünya’nın pek çok ülkesinde psikolog ve eğitimci olarak 23 yıllık mesleki deneyimime ve gözlemlerime dayanarak aile geçmişindeki müdahale edilmemiş yani tedavi edilmeyen psikiyatrik problemler ve sorunlu ilişki örüntülerinin buradan bir kişinin kişilik bozuklukları geliştirmesinde sıklıkla etkili olduğunu gözlemlediğimi belirtebilirim. Çalışma sırasında mutlaka aile ve ilişkilerin de duruma göre ele alınıp çalışılması gerekmektedir. Bu kişilik bozukluğu ile çalışma yaparken aynı zamanda nörobiyolojik köken sebebiyle çoğunlukla psikoterapi gerçekleştirirken psikiyatri uzmanı eşliğinde ilaç tedavisi gerektiğini de söyleyebilirim. İlaç ve psikoterapi birlikte tedavide başarı oluşturur. Doğrula tersten bakarsak iki faktörde çok etkili diyebiliriz.
Özellikle, çocukluk çağındaki fiziksel, sosyal, psikolojik veya cinsel istismar, ebeveyn ihmali veya aile içi büyük çatışma ve sorunlu iletişim örüntüleri büyüme sürecinde Borderline kişilik bozukluğuna katkıda bulunabilmedir. ☹
Borderline Kişilik Bozukluğu Ne Gibi Problemlere Yol Açar?
Bir kişinin yaşamında Borderline Kişilik Bozukluğu maalesef ☹ bireyin iç dünyası, yakın ilişkileri, sosyal yaşamı, eğitim yaşamı ve iş yaşamında farklı problemlere yol açabilmektedir. Örneğin, duygusal iniş çıkışlar, işyerinde çatışmalar ve performans istikrarsızlığı, yeme, beslenme, bağımlılık, sağlıkla ilgili problemler, kendine zarar verme ve intihar düşünceleri, dikkat çekme amaçlı intihar girişimleri, alkol ve diğer madde kullanımı, düşük yaşam kalitesi, anksiyete ve depresyon gibi rahatsızlıklara yol açar. Bu problem gözlenip hayat, ilişki ortamı ve aile içindeki ortam ve kurumsal yaşam içinde müdahale edilmezse hem kişinin hem de ilişkide olduğu kişi ve kurumlar açısından olası riskler ve düşük hayat kalitesi getirebilir. ☹ Uygun tedavi yaklaşımı benimsendiğinde, kişisel, ailevi, sosyal, okul veya iş yaşamında belirtiler kontrol edilerek yaşam enerjisi uygun şekilde kullanılarak denge içinde hayat kalitesi sağlanabilir.
Borderline Kişilik Bozukluğunun Tedavisi
Borderline Kişilik Bozukluğu terapisi, bireysel olarak danışana ve koşullarına göre düzenlenmiş bir yaklaşımı gerektirir. Borderline Kişilik Bozukluğu terapisi için İstanbul Ataşehir’deki kliniğimizde uzman psikolog olarak uzun yıllardır çalışmalarımdaki deneyimlerime dayanarak, uzman tanısı sonrasında, psikoterapi, ilaç ve ikisinin birlikte çalışıldığı terapi yaklaşımları uzun süreli bir çalışmayla fayda sağladığını belirtebilirim. Borderline Kişilik Bozukluğuna dair kendinizde veya bir yakınınızda belirtiler görüyorsanız mutlaka bir Psikiyatri Uzmanı veya bir Klinik Psikologdan destek alabilirsiniz. Travmalar, duygu düzensizlikleri, dürtü problemleri ve kendine zarar verme ihtimalleri azaltılabilir. 😊 Hayat kaliteniz ve ilişki yaşamınızın kalitesi için uygun bir uzmanla psikolojik desteğin önemini hafife almayın ve çözümü farklı yaklaşımlarla mümkün olan bir konu için hayatınızı çarçur etmeyin!
Deniz Doğruöz
Uzman Psikoterapist-Klinik Psikolog
Ergen, Bireysel Yetişkin, Aile ve Çift Terapisi
Borderline Kişilik Bozukluğu Terapisi İstanbul / Ataşehir
Online Terapi ve Yüz yüze Terapi Hizmetleri