Bipolar Nedir?
Bipolar bozukluk, bir duygudurum bozukluğudur. Manik – depresif bozukluk, iki uçlu bozukluk isimleriyle de bilinen bipolar bozukluk, mani ve depresyon dönemlerinin bulunduğu, tedavi edilmesi gereken, kişinin hayatını zorlaştıran bir ruhsal bozukluktur. Özellikle medya ve yanlış bilgilendirmeler etkisiyle özellikle gençlerin borderline, bipolar bozukluk gibi ciddiye alınması gereken ruhsal bozuklukları “havalı” bir durummuş gibi algıladıklarına çok sık rastlamaya başladık. Yanlış bilinenlere ve bilinmeyenlere biraz da olsa açıklık getirmek istedik. Peki nedir bu bipolar bozukluk? Bipolar bozukluğun belirtileri nelerdir? Ve en önemlisi elbette bipolar bozukluk nasıl tedavi edilir?
Bipolar Bozukluk Nedir?
Bipolar bozukluk, yukarıda da bahsettiğimiz gibi mani ve depresyon dönemlerinin yaşandığı bir duygudurum bozukluğudur. Mani döneminde kişide aşırı neşe, kenidini büyük ve üstün görme, yoğun enerji ve hareketlilik ve bunlara benzer belirtiler gözlemlenir. Depresyon döneminde ise kişide çökkünlük, hayattan zevk alamama, durgunluk, iştahsızlık gibi belirtiler gözlemlenir. Uzmanlar iki uçlu bozukluğu dört farklı başlıkta inceliyorlar.
Bipolar Bozukluk Çeşitleri
Bipolar – I Bozukluk,
Bipolar – II Bozukluk,
Siklotimi ve Diğer Tanımlanmamış Bipolar ve İlişkili Bozukluklar şeklinde sınıflandırılmıştır.
Bipolar Bozuklukta Mani Dönemi
Bipolar Mani dönemi en az 1 hafta süren, duygudurumun yüksek, enerjik hareketli olduğu dönemdir. Bu dönemde kişi;
- Aşırı ve düşünmeden para harcama
- Cinsel etkinlik girişiminde hızlı ve random artış, seçici olmadan cinsel ilişkiye girme
- Kendine ilişkin değer duygusunda abartılı artış
- Uyku ihtiyacında azalma,
- İştahla ilgili problemler,
- Düşüncelerin hızlanması, adeta zihnin içinde uçuşması,
- Konsantrasyonda güçlük, dikkatte azalma
- Her zaman olduğundan daha fazla ve hızlı konuşma,
- Sürekli heyecanlı olma,
- Riskli işlere atılma, büyük projelere girişme gibi davranışlar gösterebilir.
Tüm bunlara hezeyanlar da eşlik edebilir ve bu hezeyanların eklenmesiyle mani dönemi artık “psikotik mani” olarak adlandırılır. Bu dönemde kişide büyük bir neşe, aşırı iyi hissetme, coşku hali mevcuttur. Ya da aşırı hırçınlık, kızgınlık, öfke, sinir görülebilir. Hipomani, maninin daha hafif bir biçimidir. İşlevsellik daha bozulur ve belirtilerin en az dört gün sergilenir. Uzmanlar hipomani ve mani arasındaki ayrımı sağlamak için farklı belirtilere dikkat etmektedirler.
Bipolar Bozuklukta Depresyon Dönemi
Bu dönemde ilgi kaybı ve zevk alamama söz konusudur. Kişide;
- İştah problemleri,
- Uykusuzluk, uyku süresinde artış
- Bitkinlik, halsizlik, enerjisizlik
- Huzursuzluk
- Hareketlerde yavaşlama
- Suskunluk, durgunluk, sık sık uzaklara dalma
- Dikkati toparlayamama
- Ölüm, intihar düşünceleri,
- Kedisi ile ilgili değersizlik ve suçluluk hissetme,
- Günlük işleri bile yerine getirecek fiziksel ve zihinsel gücü kendinde bulamama gibi belirtiler görülür.
Bipolar Bozukluk Nasıl Tedavi Edilebilir?
Bipolar bozukluğun ortaya çıkışında genetik yatkınlığın önemli olduğunu söyleyebiliriz. Genellikle 15 – 25 yaşları arasında görülür ve hayat boyunca sürer. Kişinin hayatına etkilerini azaltmak ise mümkündür. Bu süreçte ilaç ve psikoterapi desteği bir arada önerilir. Özellikle hastanın ilaçlarını düzenli ve doktor kontrolünde kullanması önem taşımaktadır. Hastalık ilerledikçe semptomlar kendini daha yıkıcı ve dramatik bir şekilde gösterebilir bu nedenle tedavide istikrar gereklidir. Aile üyelerinin ve yakınların bu konuda bilgilendirilmesi ve kişiye gerekli desteği sağlaması da elbette bu sürecin rahat ilerlemesine katkı sağlayacaktır.