Ailemiz hem en yakın hem de en uzak hissettiğimiz kişiler olabilir. Özellikle “Annem beni anlamıyor.” “Eşim neden bahsettiğimin farkında bile değil.” “Anlatıyorum anlatıyorum kimse umursamıyor ki!” gibi cümleleri çevremizden çok sık duyuyoruz. Hatta bizler de sık sık kullanıyor olabiliriz. Evdeki huzursuzluğun sebebi genellikle bu evdeki aile üyeleri arasındaki iletişim problemlerinin varlığı oluyor.. İletişim problemleri ise iletişim engelleri dediğimiz, genelde farkında olmadan yaptığımız ve çocuk yaşlardan beri öğrendiğimiz hatalı iletişim kurma şekillerinden kaynaklanır. Peki nedir bu iletişim engelleri?
İletişim Engelleri
İletişim engelleri, problemimize çözüm bulmayı güçleştiren, karşımızdaki kişiyi daha da dirençli bir duruma getirecek, söylemek istediklerimizi yanlış iletmemize sebep olan davranışlardır.
- Emir Verme
Hangimiz bize emir verilmesinden hoşlanırız? Bir çocuk bile kendisine “Odanı topla!” denmesinden hoşlanmaz ve genellikle odasını toplamaz… Emir vermek iletişimde olduğumuz aile üyesine kendisine karşı büyüklendiğinizi hissettirir. Korkuya neden olabileceği gibi isyankar davranışa da itebilir. Bu nedenle isteğiniz muhtemelen gerçekleşmeyecektir.
- Yargılama, Eleştirme
Bir kişiye yaptığı davranış hakkında bildirim verirken onu eleştiren ve yargılar bir tavırda olmak, yine anlatmak istediklerinizin yerine ulaşmamasına sebep olacaktır. Kişi yargılandığını hissettiğinde kendisinin kabul görmediğini düşünerek sizin sözlerinize kendisini kapatabilir. Kendisinin yetersiz ve aptal gibi değerlendirildiğini düşünebilir. Yargılamak yerine destekleyici bir tavırda olursanız, bu kişinin sizin düşüncelerinizi rahatlıkla alabilmesini sağlayacaktır.
- Suçlamak
Hayatta hepimizin hataları oluyor ve olacaktır da. Eşinize, çocuğunuza, annenize, babanıza kırabilirsiniz. Onların size karşı olan bir davranıştan ya da söylemden hoşlanmayabilirsiniz. Bu durumda “Sen de bana bunu dedin” “Senin yüzünden iyi değilim” “Bütün bu olanların sorumlusu sensin” gibi cümlelerle yaklaşmak genellikle hatanın telafi edilmesine yardımcı olmaz. Burada davranışın size nasıl hissettirdiğini ona söylemelisiniz. Böylece suçlamak yerine, kendi duygularınızı ifade etmiş olursunuz.
- Alaya Alma
Nasıl ki siz aile üyeleriniz tarafından anlaşılmak istiyorsunuz, aile üyelerinizin de bunu istediğine emin olabilirsiniz. Çocuğunuz, eşiniz, anneniz, babanız sizinle iletişim kurarken onu alaya almak, konuyu değiştirmek, anlatılmaya çalışılan şey üzerinden şaka yapmak karşınızdaki kişiyi incitecektir. Anlaşılamadığını, ciddiye alınmadığını düşünen kişi iletişim kurmaktan kaçınır bir tavra bürünebilir.
Evdeki Huzursuzluğun Sebebi
İletişim kurarken öncelikle aile üyelerimizin duygularını anlamaya çalışmalıyız. Empati kurabilmek hem evin içindeki hem de dışarıdaki ilişkilerimizin sağlamlığında büyük önem taşır. Bu nedenle duygu ve düşüncelerimizi açık bir şekilde ifade etmeli ve bunu yaparken karşımızdaki kişinin de duygularını incitmemeliyiz. Aile içindeki huzursuzluk genellikle birbirini anlamamaktan değil, kendimizi doğru ifade edemediğimizden kaynaklanır. Doğru ifade etmek içinse öncelikle biz ne hissettiğimizin, ne düşündüğümüzün, ne istediğimizin farkında olmalıyız. Aile üyelerinin de kendisini ifade etmesine izin vermeli, onları anlayabilmek için çaba harcamalıyız. Tabi bunun için de iyi bir dinleyici olmalıyız. Aile içindeki problemlerinizin ve huzursuzluğun çözümüne bunlara dikkat etseniz dahi ulaşamıyorsanız, bir aile terapistinden destek alabilirsiniz.